همه چیز درباره ی روغن زیتون بدون بو و بودار
روغن زیتون، یکی از محبوب ترین و پرکاربرد ترین روغن های موجود در بازار است که مستقیما از میوه ی زیتون تهیه و تولید میشود. روغن زیتون بدون بو یکی از انواع روغن زیتون است که خصوصا برای پخت و پز طرفداران زیادی دارد. بدون شک یکی از علل گسترش بسیاری بیماری های قرن حاضر نظیر بیماری های قلبی عروقی، دیابت، فشار خون بالا و… استفاده از روغن های چرب و مضر نباتی است که خصوصا در غذای ایرانی کاربرد بسیار دارد. بهترین گزینه برای جایگزین کردن این نوع روغن های مضر با نوعی روغن بی خطر و بسیار پرفایده، استفاده از روغن زیتون بی بو است. شما میتوانید با خیال راحت این نوع روغن زیتون را به جای روغن های مضر نباتی در رژیم غذایی خود بگنجانید و نگران عوارض آن در طولانی مدت نباشید.
اساسا روغن زیتون به روش های متفاوتی استخراج میشود که همین عامل باعث به وجود امدن انواع روغن زیتون با ویژگی های منحصر به فرد، اعم از روغن زیتون بی بو و بودار شده است.
شاید مهم ترین نکته ای که در خرید روغن زیتون باید رعایت شود آن است که این روغن برای چه هدفی خریداری میشود؟ برای مثال روغن زیتون بی بو عموما برای پخت و پز و روغن زیتون فرابکر برای مصارف دارویی یا تهیه سالاد و غذا های سرد کاربرد دارد. در این مقاله انواع روغن زیتون و مخصوصا روغن زیتون بدون بو را بررسی خواهیم کرد.
روغن زیتون بدون بو و بودار چیست؟
برخی افراد تصور میکنند که بین انواع روغن زیتون تفاوت خاصی نیست و تنها بر اساس بسته بندی روغن زیتون آن را انتخاب میکنند. در حالی که روغن زیتون بر اساس نحوه ی تولید و استخراجش به چندین دسته تقسیم میشوند. هر دسته ویژگی منحصر به فرد خود را دارد که لازم است بر اساس نیاز و ذائقه شخصی خودتان، مناسب ترین گزینه را انتخاب کنید. به عنوان مثال برخی افراد که نسبت به بوی روغن حساس ترند؛ روغن زیتون بدون بو را به روغن های زیتون بودار ترجیح میدهند. به صورت کلی روغن زیتون به سه دسته تقسیم میشود
الف) روغن زیتون فرابکر یا بودار
ب) روغن زیتون بکر یا بودار
ج) روغن زیتون بی بو یا تصفیه شده(روغن زیتون معمولی)
این تقسیم بندی با این فرض است که شما روغن زیتون را صرفا جهت استفاده ی انسان به صورت خوراکی در نظر دارید و دسته های دیگر روغن زیتون که برای مصارف صنعتی به کار برده میشوند( نه خوراک انسان) از این دسته بندی حذف شده است. در ادامه به هر نوع روغن زیتون اعم از روغن زیتون بدون بو و بودار می‌پردازیم.
۱. روغن زیتون فرابکر ( بودار)
در فرایند تهیه و تولید روغن زیتون فرابکر از حرارت استفاده نمیشود و به همین دلیل ترکیبات روغن زیتون عوض نمیشود. از آن جا که افزایش فشار، موجب افزایش دما میشود در تولید روغن زیتون فرابکر از فشار هم استفاده نمیشود. میتوان گفت این نوع روغن خالص ترین و طبیعی ترین نوع روغن زیتون است. این نوع روغن که از نوع روغن های تصفیه نشده است عطر و طعمی شبیه به میوه زیتون دارد و طعم کمی تندی و تلخی در آن احساس میشود. از همین رو این نوع روغن برای افرادی که به بوی روغن حساس هستند مناسب نیست. رنگ این نوع روغن نیز سبز مایل به زرد یا همان سبز طلایی است.
از مهم ترین تفاوت روغن زیتون فرابکر با بود دار، کاربرد آن است. روغن زیتون فرا بکر برای استفاده در پخت و پز و سرخ کردن مناسب نیست و به سرعت میسوزد و دود میکند. دلیل این تفاوت، ترکیباتی است که در روغن فرابکر وجود دارد اما در روغن زیتون بدون بو وجود ندارد. این نوع روغن بیشتر برای استفاده در سالاد و غذا های سرد کاربرد دارد.
۲. روغن زیتون بکر
خواص و ویژگی های روغن زیتون بکر و فرابکر بسیار به هم شبیه اند. در تهیه و تولید روغن زیتون بکر هم از فشار و حرارت استفاده نمیشود و این روغن هم از جمله روغن های تصفیه نشده است. فرق روغن زیتون فرابکر و بکر تنها در میزان اولئیک اسید آن ها است. مقدار اوکلئیک اسید روغن زیتون بکر از فرابکر بیشتر است. این نوع روغن زیتون نسبت به فرابکر طعم ملایم تری دارد هرچند این نوع روغن به سختی یافت میشود.
۳. روغن زیتون بدون بو( تصفیه شده)
در تهیه و تولید این نوع روغن زیتون از حرارت و فشار استفاده میشود و روغن، تصفیه میشود. تصفیه شدن یا نشدن روغن زیتون، باعث به وجود آمدن ویژگی های منحصر به فرد هر نوع روغن زیتون میشود. در فرایند تولید روغن های تصفیه شده برخی ترکیبات و مواد مغذی روغن زیتون از بین میرود. به همین جهت روغن های زیتون بدون بو بهترین کیفیت روغن زیتون از نظر خواص و مواد مغذی را ندارد. اما از جمله مهم ترین فرق روغن زیتون بدون بو با بودار، مقاومت آن نسبت به حرارت و نقطه دود بالای آن است. به همین دلیل این روغن بیشتر از دیگر دسته ها برای پخت و پز و سرخ کردن استفاده میشود. روغن های زیتون بدون بو، برخلاف دیگر دسته ها در حرارت معمولی نمیسوزد و دود نمیکند.
نکته ی دیگری که در مورد این نوع روغن مهم است تفاوت روغن زیتون بودار و بدون بو از نظر ظاهری است. این که در فرایند تولید این روغن، طعم و بوی زیتون از آن گرفته میشود و طعم و بوی آن شبیه به روغن های معمولی است. به همین دلیل به این نوع روغن، بدون بو گفته میشود. رنگ این روغن زرد و روشن است و اوکلئیک اسید بیشتری( حدود۳ تا ۴درصد) بیشتر از انواع دیگر روغن زیتون دارد.
فرق روغن زیتون بدون بو و بودار چیست
دانستیم که انواع روغن زیتون همان طور که از نامشان پیداست بدون بو یا بودار هستند. این، یکی از تفاوت های اصلی انواع روغن زیتون است و این ویژگی و دیگر ویژگی های انواع روغن به نحوه تولید و استخراج آن برمیگردد.
در ادامه چند تفاوت اصلی روغن های زیتون بدون بو و بودار را بررسی میکنیم.
- طعم: روغن های زیتون بدون بو طعم خاصی ندارد اما در روغن زیتون بو دار، طعم میوه ی زیتون حس میشود. یعنی کمی طعم تندی و تلخی دارد.
- رنگ: روشن ترین و شفاف ترین رنگ، متعلق به روغن بدون بو است. رنگ انواع دیگر روغن زیتون کمی به سبز متمایل است.
- قیمت: قیمت روغن زیتون بدون بو از دو نوع دیگر مناسب تر است.
- کاربرد: از روغن های زیتون بدون بو برای پخت و پز و سرخ کردن استفاده میشود اما روغن زیتون فرابکر و بکر تنها برای سالاد و غذا های سرد کاربرد دارد.
توجه! هیچ نوع روغن زیتون برای پخت و پز در دمای خیلی بالا مناسب نیست.
شرایط نگه داری روغن زیتون بی بو
برای نگه داری روغن زیتون بدون بو از ظرف های شیشه ای استفاده کنید نه پلاستیکی. چون ظرف پلاستیکی، ترکیبات شیمیایی دارند که ممکن است وارد روغن زیتون شود و باعث مسمومیت شود. همچنین بهتر است از ظروف فلزی نیز استفاده نکنید چون ممکن است با روغن زیتون واکنش شیمیایی دهد. ظروف شیشه ای تیره، بهترین انتخاب برای نگه داری از روغن زیتون است چرا که اساسا نور و حرارت، باعث فساد روغن زیتون میشود. به همین منظور شیشه تیره را هم دور از پنجره ها و اجاق گاز و فر و ترجیها در کابینت نگه داری کنید.
دمای مناسب محل نگه داری روغن، باید بین ۱۴ تا ۲۱درجه سانتی گراد باشد. به همین دلیل نیازی نیست ظرف روغن را حتما در یخچال قرار دهید، تنها اگر در منطقه ای زندگی میکنید که دمای هوا عموما بالاست قرار دادن روغن در یخچال هم میتواند گزینه ی مناسبی باشد. همچنین بهتر است از قرار دادن روغن در فریزر نیز خودداری کنید.
دقت کنید بعد از هر بار استفاده از روغن زیتون، درب آن را محکم ببندید و از باز و بسته کردن زیاد درب روغن، اجتناب کنید. چون اکسیژن هوا باعث فساد روغن میشود. بدیهی است که باید روغن را در ظرفی قرار دهید که درب آن کاملا بسته و محکم شود.
سخن آخر
دانستیم روغن زیتون بی بو یکی از انواع روغن زیتون است که خصوصا برای پخت و پز طرفداران زیادی دارد.
آنچه باید بسیار به آن توجه داشته باشید این است که مصرف بیش از حد روغن زیتون هم مثل هر غذای طبیعی میتوان مضر و خطر آفرین باشد. همانطور که به نقل از ابن سینا آمده است: هر خوراکی، کمش دارو، متعادلش غذا، و زیادش سم است.
نکته ی دیگری که مهم است آن است که اگر تا به حال از روغن زیتون استفاده نکرده اید حتما قبل از مصرف آن به مقدار زیاد از این که بدن شما نسبت به آن حساسیت نشان نمیدهد اطمینان حاصل کنید. این مورد برای سایر روغن های طبیعی نیز صدق میکند.
توجه داشته باشید که هر چند روغن زیتون بسیار پرفایده و مفید است اما نمونه های تقلبی آن میتواند حتی مضر و خطر آفرین باشد. پس روغن زیتون را حتما از فروشگاه ها و برند های معتبر خریداری کنید و از مصرف روغن های زیتون بدون نام و نشان جدا خود داری کنید. برای تهیه روغن زیتون بدون بو مناسب برای پخت و پز میتوانید به سایت ما مراجعه کنید.
