عسل درمانی چیست؟ آیا خواص بیشمارعسل در منابع قدیمی علمی است؟

عسل درمانی چیست؟ آیا خواص بی شمارعسل در منابع قدیمی ، دارای ارزش علمی است؟

عسل ماده ای با خواص بسیار زیاد ؛ خواص عسل دارویی در منابع مختلف بسیار است و گاهی یک کتاب کامل را به ذکر خواص شگفت انگیز عسل دارویی اختصاص داده اند. عسل قرن ها در طب سنتی جایگاه ویژه ای داشته است. عسل درمانی در طب قدیم بسیار رایج بوده است ولی به دلیل عدم حمایت علمی در طب مدرن کاربرد کمتری دارد. خوشبختانه از چند دهه قبل چندین گروه تحقیقاتی آزمایش های بالینی بر روی افراد انجام داده اند و برخی خواص عسل را با روش های علمی مدرن به اثبات رسانده اند.

خواص عسل بستگی به نوع گیاهی است که زنبور از آن تغذیه می کند اما در این میان برخی خواص عسل ، بین همه انواع عسل مشترک است. البته باید بدانید که در برخی منابع در مورد خواص عسل درمان و فواید عسل درمانی اغراق می شود چراکه بعضی خواص ذکر شده برای عسل ، فاقد ارزش علمی هستند. در این مقاله قصد داریم تا شما را با مهمترین خواص درمانی عسل آشنا کنیم. روشن است که مقصود ما فواید عسل طبیعی است نه هر عسلی که در بازار موجود است ، چراکه طبیعی بودن عسل یک فاکتور مهم برای آن است. در مورد تشخیص عسل های طبیعی از غیر آن نیز نکاتی وجود دارد که به بررسی آن ها خواهیم پرداخت.

استفاده از عسل در طول تاریخ

عسل از قدیم به عنوان یک ماده غذایی مقوی مورد توجه بوده است و به عنوان تنها منبع قند (کربوهیدرات) انسان ها در گذشته محسوب می شده است. اولین استفاده دارویی از عسل مربوط به سومری هاست که حدود 2000 سال پیش از میلاد مسیح برای درمان زخم ها از این ماده طبیعی استفاده می کردند. چینی ها از حدود 2000 سال پیش برای درمان بسیاری از بیماری ها از عسل استفاده میکردند. همچنین در طب اسلامی نیز ردپای کاربرد عسل به چشم می خورد. زکریای رازی دانشمند بزرگ ایرانی 1000 سال پیش عسل را مهم ترین درمان بیماری سل معرفی کرده است.

یونانیان باستان نیز عقیده داشته اند که استفاده منظم و روزانه از عسل موجب سلامتی و افزایش طول عمر خواهد شد. بنابراین خواص عسل و مخصوصا درمان با عسل چیزی نیست که بتوان آن را انکار کرد اما اثبات علمی آن با روش های علم پزشکی مدرن ، کمی دشوار است و صرفا نمی توان به یافته های گذشتگان تکیه کرد.

 

 

عسل طبیعی

تنها راه شناخت علمی و دقیق عسل های طبیعی ، آزمایش آن در آزمایشگاه های معتبر است. بنابراین صرفاً با استفاده از رنگ و بو و مزه نمی توان عسل طبیعی را تشخیص داد. فاکتور های مورد آزمایش برای عسل موارد زیر است :

1- ساکارز

این فاکتور نشان میدهد که آیا به زنبور تغذیه مصنوعی ( مانند آب شکر ) داده شده است یا زنبور از شهد تغذیه کرده است.

2- پرولین

پرولین آمینو اسیدی است که در گرده گیاهان است و وجود آن در عسل نشان دهنده این است که زنبور از گل تغذیه کرده است.

3- دیاستاز

دیاستاز آنزیمی است که از بدن زنبور به داخل عسل وارد می شود و وجود آن در عسل علامت این است که عسل توسط زنبور تولید شده است.

4- نسبت فروکتوز به گلوکز

این نسبت نشان دهنده این حقیقت است که تغذیه مصنوعی غیر ساکارزی ( مانند شربت گلوکز ) به زنبور داده شده است یا نه .

5- HMF

این فاکتور مشخص می کند که آیا عسل حرارت داده شده یا نه و اینکه آیا عسل برای طولانی مدت نگهداری شده است یا خیر. ( هرچند عسل با نگهداری طولانی مدت فاسد نمی شود اما خواص آن به مرور زمان کم تر می شوند. )

ترکیبات مهم عسل طبیعی

بیش از 90 درصد ترکیب عسل را قندها ( گلوکز ، فروکتوز ، ساکارز ، مالتوز و … ) تشکیل میدهند و مابقی آن به آب ، ویتامین های عسل ، مواد معدنی و آنزیم های عسل اختصاص دارد. عسل بسیار پرانرژی و مقوی است بطوریکه هر 100 گرم آن حاوی 304 کیلوکالری انرژی است. البته ترکیبات عسل بسته به اینکه عسل چه گیاهی باشد و مربوط به کدام منطقه جغرافیایی باشد ، متفاوت است.

 

 

خواص عسل درمانی

1- سلامت قلب و عروق

مشکلات قلبی از شایع ترین بیماری ها و عامل اصلی مرگ و میر در زمان ماست. داروهای تجویزی برای رفع این مشکلات معمولا عوارض جانبی دارند. تحقیقات نشان می دهد که مصرف عسل باعث کاهش کلسترول کلی و کلسترول های بد (LDL) می شود و از انعقاد خون و تجمع پلاکت ها جلوگیری می کند ؛ چراکه عسل سرشار از آنتی اکسیدان ها ، فلاونوئیدها و پلی فنولیک ها است. بخش زیادی از وزن خشک عسل را قندهای ساده ( منوساکارید ها ) تشکیل داده که بسیار راحت تجزیه شده و جذب بدن می شوند.

قلب نیز مانند بقیه اعضای نرم بدن ، یک عضله است و نیاز به انرژی دارد. از آنجایی که جذب منوساکاریدها به راحتی در بدن انجام می شود ، انرژی مورد نیاز قلب به سهولت تأمین شده و به سلامت آن کمک شایانی می شود. پس مصرف عسل باعث تقویت قلب بیمارانی می شود که دچار ضعف قلبی هستند. علاوه بر اینها ، عسل فشار مایعات بدن و فشار خون را تنظیم می کند و از سکته قلبی جلوگیری به عمل می آورد.

2- بهبود سرفه و گلودرد ناشی از سرماخوردگی و آنفولانزا

عسلِ درمانی با تقویت سیستم ایمنی بدن باعث می شود که کمتر به آنفولانزا و التهاب ریه و بیماری های تنفسی دچار شوید. کسانیکه دچار سرفه و گلودرد هستند بهتر است عسل را در آب ولرم حل کرده و سپس میل نمایند. استفاده از ترکیب آبلیمو عسل نیز برای گلودرد بسیار عالیست.

3- مؤثر در بهبود زخم معده و ریفلاکس معده

طبق تحقیقاتی که در سال 2016 صورت گرفته ، عسل خواص ضد باکتریایی و ضد میکروبی دارد. باکتری هلیکوپیلوری عامل ایجاد زخم معده است. علاوه بر آن رژیم غذایی نامناسب نیز در ایجاد زخم معده مؤثر است. به دلیل همین خاصیت ضد باکتریایی ، محلول آب و عسل برای بهبود زخم معده مفید است.

در مجله تحقیقات پزشکی هندوستان آمده است : عسل به چند دلیل باعث کاهش ریفلاکس معده است :

• کنترل فعالیت رادیکال های آزاد ( رادیکال های آزاد باعث ریفلاکس معده شده و به سلول های دستگاه گوارش آسیب می زنند ) به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی
• خواص ضد التهابی و کاهش التهاب مری
• ایجاد یک پوشش مخاطی روی مری و تسکین ریفلاکس

 

 

4- التیام زخم ها و سوختگی ها با عسل

یکی از خواص عسل درمانی همین نکته است که همانطور که در مقدمه مقاله گفته شد ، از قدیم الأیام مورد استفاده بوده است. از جمله روس ها و آلمانی ها در جنگ جهانی اول برای درمان زخم های سربازان از عسل طبیعی استفاده می کردند. به دلیل رطوبت کم عسل ، فشار اسمزی زیاد و اسیدی بودن عسل ، این ماده باعث توقف فعالیت میکروب ها و عوامل عفونت زا می شود. بدین منظور مقداری عسل روی زخم مالیده و با گاز استریل ببندید و هر روز پانسمان را تعویض کنید.

5- پیشگیری و بهبود سرطان

عسلِ درمانی باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شده و خواص ضد التهابی دارد که باعث جلوگیری از متاساژ ( گسترش سلول های سرطانی ) می شود. تحقیقات زیادی ( البته نه به طور گسترده ) برای تأثیر عسل روی سرطان های مختلف صورت گرفته و نتیجه آن ها مثبت بوده است.

6- تقویت کودکان

فواید عسل درمانی برای کودکان زیاد است. مصرف عسل برای کودکان بالای 12 ماه بسیار مفید است چراکه هم باعث وزن گیری بهتر می شود ، هم سلول های خونی را بیشتر می کند ، باعث گریه کمتر می شود ، خطر ابتلاء به بیماری های مختلف را کاهش می دهد ، گوارش را راحت تر می سازد و اسهال و استفراغ آن ها را هم کمتر می کند. دقت شود که خوراندن عسل به کودکان زیر 12 سال درست نیست چراکه به دلیل وجود باکتری هایی در عسل خطر ابتلا به بوتولیسم در آن ها افزایش می یابد ، درحالیکه معده بزرگسالان به راحتی این باکتری ها را از بین می برد.

7- بهبود بیماری های کبدی و کبد چرب

یکی دیگر از خواص عسل درمانی ، کمک به بهبود بیماری های کبدی است چون عسل اثرات آنتی اکسیدانی دارد و سطح قند خون را تنظیم می کند. به اضافه اینکه عسل باکتری های مفیدی برای بدن دارد که برای رفع بیماری کبد چرب مفید است.

8- فواید عسل در زمان بارداری

عسلِ درمانی برای زنان باردار خوراکی مناسبی است چراکه آلرژی های فصلی را کاهش می دهد ( به دلیل وجود گرده گل در عسل ، به شرطی که عسل طبیعی باشد و زنبور از گرده گل تغذیه کرده باشد ) ، به بهبود خواب کمک می کند و سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند.

 

 

دیگر فواید عسل درمانی

خواص عسل درمانی بسیار بیشتر از مواردی است که تا به حال بر شمردیم. به عنوان مثال عسل برای افراد دیابتی ، ورزشکاران ، جوش های پوستی و عفونت لثه ها دارای فوایدی است که تفصیل آن ها را باید در کتاب ها و مقاله های دیگر بخوانید. تمام این خواص و فواید عسل درمانی ، برای عسل طبیعی است که توسط زنبور تولید شود و زنبور هم از شهد گیاهان تغذیه کرده باشد. برای تهیه انواع عسل های طبیعی به منظور درمان با عسل ، به فروشگاه ما سر بزنید. از شنیدن نظرات و پیشنهادات شما درباره این مقاله استقبال می کنیم.