در این مقاله قصد داریم هر آنچه که لازم است درباره مصرف روغن کنجد بدانید را در اختیار شما قرار دهیم؛ پس با ما همراه باشید.
روغن کنجد یک روغن کاملا گیاهی به حساب میآید. این روغن از دانههای کنجد گرفته میشود که دارای خاصیت فراوانی است.
روغن کنجد قدمت بالایی دارد و میتوان گفت که مصرف آن به سالیان دور بازمیگردد ؛قبل از آنکه دیگر روغنهای گیاهی پا به بازار بگذارند.
استفاده از روغن کنجد نسبت به انواع روغنها هزینهی بیشتری دارد و علت آن سالم و طبیعی بودن آن است؛ زیرا که بدون افزودن مواد شیمیایی و زیانبخش تولید میشوند. یعنی صد در صد آن روغن استخراج شده از دانههای کنجد است، در حالیکه روغنهای کارخانهای و صنعتی، روغن تراریخته یا ترکیبی از پالم و دیگر روغنهای شیمیایی هستند که مضراتی همراه خود دارند.
روغن کنجد برای آشپزی، پخت و پز، سرخ کردن، روغنمالی و درمان استفاده میکنند؛ اما مهمترین استفادهی روغن کنجد مربوط به طبخ غذا میباشد.
در ادامه نحوه استفاده روغن کنجد، مزایا، انواع روغن کنجد و چگونه تشخیص دادن فساد آن را توضیح میدهیم.
انواع روغن کنجد
روغن کنجد را به دو دسته تقسیم میکنند
۱. روغن کنجد بکر (بودار)
همانطور که از اسمش پیداست، بکر و دستنخورده است. تمامی خواص و ویژگیها بکر میمانند و به روغن منتقل میشوند. هیچ مواد افزودنی شیمیایی به آن اضافه نمیشود. البته برای سرخ کردن چندان مناسب نیست . در دمای ملایم قابل استفاده است و بیشتر برای پخت و پز و سرخ کردن سطحی میباشد.
۲. روغن کنجد تصفیه شده (بی بو)
در تهیهی این روغن از روشهای شیمیایی استفاده میشود که در آن مزه و بوی روغن گرفته میشود. با این حساب برخی از خواص روغن نیز از بین میرود. در استفاده از روغن کنجد برای سرخ کردن و پخت و پز عمیقتر این نوع روغن مناسبتر است.
نحوهی مصرف روغن کنجد در آشپزی
یکی از مواردی که درباره مصرف روغن کنجد حائز اهمیت است و بسیار تاکید می شود، استفاده از روغن کنجد برای پخت و پز است. روغن کنجد میزان بسیار بالایی از حرارت را میتواند تحمل کند و البته عطر و طعم بسیار خوبی هم دارد. همین ما را ترغیب به استفاده از آن میکند .
باید توجه داشته باشیم که سرخ کردن انواع غذا با روغن کنجد در دمای ملایم بهتر است و نباید دمای حرارت بالایی داشته باشد. هر چه حرارت بالاتر باشد احتمال سوختن روغن بیشتر میشود که همین باعث بوی بد غذا و همچنین تولید مواد سرطانزا در روغن و غذا میشود.
البته باید این نکته را مد نظر داشت که برای پخت همه غذاها نمی توان از روغن کنجد استفاده کرد.
دمای مناسب مصرف روغن کنجد برای آشپزی
دمای مناسب و استاندارد برای سرخ کردن غذا با ماهیتابه ۱۲۰ درجه سانتیگراد است؛ اما اگر بخواهیم بیشتر و عمقی سرخ شود مثلا برای گوشت و مرغ بهتر است حداکثر دما را ۱۶۰ تا ۱۸۰ درجه سانتیگراد در نظر بگیریم.
دمای مناسب روغن کنجد برای پخت و پز در فر نیز ۱۸۰ درجه است و توصیه میشود که این دما بالاتر نرود.
البته این دما برای روغن کنجد خام و تصفیه نشده است که تحمل بیشتر از این دما را ندارد؛ولی برای روغن تصفیه شده میتوان حداکثر دما را به ۲۳۲ درجه نیز افزایش داد.
هنگام استفاده ممکن است ابتدا دودی ظاهر شود که بهتر است بدانید بیخطر بوده و نگران نشوید (در روغن تصفیه شده این دود ظاهر نمیشود).
روغن کنجد درمان
۱. کمک به سلامت قلب و عروق
همانطور که میدانید استفاده از غذاهای دارای چربی اشباع به شدت برای قلب مضر است.روغن کنجد بیش از ۸۰ درصد چربی غیر اشباع دارد. به همین سبب استفاده از روغن کنجد باعث سلامت قلب میشود.
۲. درمان بیماری معده
با مصرف روغن کنجد مشکل زخم معده و رفلاکس به مرور برطرف میشود. علت آن هم خواص ضد باکتریایی آن است.
۳. رفع یبوست
مصرف مداوم روغن کنجد باعث رفع آرام خشکی رودهها و درمان یبوست میشود. نحوه استفاده روغن کنجد برای درمان یبوست را میتوان بصورت مالشی روی شکم و کمر و مصرف آن در غذا و سالاد در نظر گرفت.
۴. کنترل قند خون و دیابت
روغن کنجد درمان دیابت نوع۲ است زیرا در آن منیزیم وجود دارد.
۵. جلوگیری از پوکی استخوان
عناصر معدنی مس، روی و کلسیم در تقویت استخوان و اسکلت بندی بدن بسیار نیاز است، که مصرف روغن کنجد این عناصر را به بدن میبخشد.
۶. کمک به درمان کم خونی
روغن کنجد حاوی مس و روی است. مصرف آن باعث افزایش گلبول قرمز و درنهایت درمان کمخونی میشود.
۷. کمک به کاهش فشار خون
۸. کاهش سطح کلسترول بد خون و افزایش سطح کلسترول خوب خون
۹. جلوگیری از سرطانهای سینه، پروستات و سرطانهای دستگاه گوارش
۱۰. پیشگیری از آلزایمر
۱۱. رفع اضطراب و استرس
درمان جوش و آکنه
ویتامین D,E,B موجود در روغن کنجد به درمان جوش، آکنه و اگزما کمک میکند.
درمان و التیام زخمها
افزایش رشد مو و تقویت مژه و ابرو
جلوگیری از سفید شدن و ریزش مو
رطوبت رسانی به پوست و حفظ شفافیت آن
جوانسازی پوست صورت
همه ی اینها بخش کوچکی از خواص مصرف روغن کنجد بود. این روغن حدود سی درصد در برابر اشعهی uv از پوست مراقبت میکند.
همچنین دارای انواع ویتامینها، چربیها، کلسیم،امگا ۳ و… است که به درمان بسیاری از بیماریها و پیشگیری از آنها کمک میکند.
مصرف روغن کنجد در صنعت
- در تهیهی برخی مواد آرایشی و بهداشتی استفاده میشود.
- بعنوان یک دارو برای دفع شپش سر مناسب است.
- حلال داروها
برخی از طریقههای مصرف روغن کنجد
همانطور که پیشتر گفته شد روغن کنجد برای درمان یبوست کاربرد دارد. اضافه کردن یک تا دو قاشق از این روغن به سالاد و موادغذایی نه تنها به درمان یبوست بلکه به تناسب اندام نیز کمک میکند.
برای دردهای موضعی میتوان از روغن کنجد درمان جهت ماساژ استفاده کرد به این ترتیب که آن را به پوست زده و چهار تا پنج دقیقه ماساژ دهید؛ نه تنها برای درد مناسب است که به جوانسازی پوست نیز کمک میکند.
یک قاشق غذاخوری روغن کنجد را به مدت پنج تا ده دقیقه در دهان بچرخانید، این کار باعث میشود علاوه بر داشتن دندانهای سفیدتر سطح پلاک دندان نیز کمتر آسیب ببیند.
مخلوط روغن کنجد و آب ولرم برای درمان عفونتهای واژینال یک درمان خانگی موثر به شمار میرود.
ماساژ مداوم چشم با روغن کنجد به از بین بردن تیرگی و چروک زیر چشم کمک میکند.
مالیدن مقدار کمی روغن کنجد به کف پا و ماساژ دادن آن به وقت خواب باعث میشود خوب راحتتری داشته باشیم. (بهتر است بعد از ماساژ جوراب بپوشیم).
روغن کنجد بو داده شده برای تهیهی دسر مناسب است. رنگ قهوهای دارد و در غذاهایی مانند سیبزمینی سرخ کرده و غذاهای گوشتی یا ماهی و انواع سسها میتوان استفاده کرد.
مصرف روغن کنجد در بارداری
روغن کنجد در بارداری نیز خواص زیادی دارد؛ اما باید در نظر داشت که برنامهی غذایی خانمهای باردار حساس بوده و بهتر است با دقت و زیرنظر پزشک استفاده شود. زیادهروی در استفاده از روغن کنجد میتواند باعث سقط جنین شود اما در ماههای آخر بارداری استفاده از آن باعث انجام زایمان آسان میشود.
مضرات مصرف روغن کنجد
مصرف زیاد آن باعث چاقی و اضافه وزن میشود.
روغن کنجد باعث کاهش فشار خون میشود به همین علت ممکن است با داروهایی که برای کاهش فشارخون استفاده میشود تداخل دارویی داشته باشد.
مصرف منظم روغن کنجد در مقدار زیاد میتواند به روده بزرگ آسیب جدی وارد کند.
اگر به کنجد حساست دارید با مصرف روغن آن ممکن است به مشکلات گوارشی، التهاب چشم، آبریزش بینی و… دچار شوید.
مصرف روغن کنجد، بیش از مقدار در روز میتواند باعث اسهال شود.
عفونت آپاندیس چندان شایع نیست اما در برخی موارد استفادهی زیاد روغن کنجد باعث آن میشود.
بهتر است افراد مبتلا به اضافه وزن و دیابت در مصرف کنجد احتیاط کنند.
نشانههای روغن کنجد تاریخ گذشته
اولین نشانهی فساد روغن را میتوان رنگ زرد کهربایی و تیره دانست.
میتوانیم از روی میزان چسبناک بودن بطری نیز به فاسد بودن آن پی ببریم. اگر روغن کنجد تاریخ گذشته باشد آثار چسبناک آن روی بطری معلوم است که با لمس دست میتوان تشخیص داد. (فقط به این نشانه اکتفا نکنیم)
اگر روغن بوی تندو تیزی داشته باشد نشانهی فساد است. در واقع بوی تلخ و صابونی دارد که با یک بار استشمام در بینی نفوذ میکند.
در آخر اگر یک روغن نشانههای بالا را جهت تشخیص فاسد بودن نداشته باشد با چشیدن میشود به نتیجه رسید. توجه داشته باشید که خیلی کم از آن را بچشیم و اگر مزهی تلخی داشت یعنی روغن فاسد شده.
روغن کنجد معمولا بعد از فاسد شدن کپک نمیزند بلکه میترشد.
فراموش نکنیم
تاریخ انقضای روغن را حتما نگاه کنیم. اگر دوسال از تاریخ روغن گذشته حتما دور بیاندازیم.
روغنی که باز نشده اگر دو سال در یخچال و یک سال در دمای محیط باشد قابل استفاده است؛ اما روغن باز شده تا هشت ماه در محیط و دوسال در یخچال باشد میتوان مصرف کرد.
طریقهی نگهداری روغن کنجد
برای استفاده از روغن کنجد لازم است طریقهی نگهداری آن را نیز یاد بگیریم.
آن را در جای خشک و خنک، دور از رطوبت و نور مستقیم نگهداری کنیم.
حتما باید در ظرف در بسته باشد.
پس از هر بار مصرف کردن درب ظرف را محکم ببندیم.
از گرمای اجاق گاز دور باشد و هرگز روغن آغشته به رطوبت را در ظرف روغن فرو نبریم.
روغنی که یک بار استفاده شده نباید به ظرف بر گردانده شود.
بهتر است برای نگهداری روغن کنجد آن را در یخچال قرار دهیم تا از فاسد شدن آن جلوگیری کنیم.
راه تشخیص کنجد اصل از تقلبی
ابتدا به رنگ و بوی آن دقت کنید. روغن کنجد طبیعی و اصل بوی ملایمی از کنجد دارد و رنگ آن مایل به طلایی است.
روغن کنجد اصل در دمای حدود شش درجه سفت شده و میبندد.
روغن کنجد اصل را پس از مالیدن روی پوست و چرب شدن اگر با اب گرم بشویید تنها نرمی روغن روی پوست میماند.
از مهمترین دلایل اصل بودن روغن کنجد عطر و طعم آن است.
و روش آخر محاسبه حدودی قیمت روغن کنجد است. برای تولید یک کیلو روغن کنجد حدودا نیاز به ۲ کیلو کنجد خام داریم. پس اگر قیمت روغن کنجد نسبت به کنجد زیاد ارزان بود حتما به خلوص آن شک کنید.
سخن آخر
در سالهای اخیر روغن کنجد محبوبیت زیادی پیدا کرده. در چین، ژاپن، آسیای جنوب شرق و خاورمیانه مصرف روغن کنجد بسیار زیاد است.
نکتهای که خیلی خیلی باید به آن توجه داشت مجوز و استاندارد بهداشتی روغن کنجد است که بر کیفیت آشپزی بسیار مؤثر میباشد. چنانچه از روغن کنجد بیکیفیت استفاده شود همان روغن عامل اصلی سرطان در بدن میشود.
شما میتوانید در مجلهی فروشگاه سلامت محور باقیات براحتی روغن کنجد اصل را سفارش داده و از طعم بینظیر آن بهرهمند شوید.
گروه مشاورهای ما به تمامی سوالات شما در زمینهی استفاده از روغن کنجد پاسخگو هستند. همچنین میتوانید سوالات خود را در کامنت از ما بپرسید.
دیدگاه خود را بنویسید